حسابرسی صورت های مالی چیست؟
حسابرسی صورت های مالی فرآیندی است که توسط حسابرسان و به منظور بررسی صحت و قابلیت اعتماد صورت های مالی سازمان انجام می شود. حسابرسان در این فرآیند، به بررسی و ارزیابی دقیق مواردی نظیر صورت های مالی، عملکرد مالی، سیستم کنترل داخلی و روش های حسابداری سازمان پرداخته و نظر مستقلی را درباره اعتبار آنها ارائه می دهند.
حسابرسی صورت مالی، موجب اطمینان سازمان ها و ذی نفعان از قابلیت اعتماد و صحیح بودن اطلاعات مالی سازمان می شود. گزارش های حسابرسی، به عنوان یکی از پارامترهای موثر بر تصمیمات کلان مدیران سازمان ها در نظر گرفته می شوند. بنا بر این، صحت گزارشات و صورت حساب های مالی می تواند تاثیر چشمگیری بر بهره وری و پیشرفت سازمان داشته باشد.
مأموریت حسابرسان، جمع آوری و ارزیابی شواهد و اطلاعات، حفظ بی طرفی و استناد به اطلاعات قابل اعتماد است. هدف حسابرسان از مقایسه داده های جمع آوری شده با آمار و ارقام مرتبط با فعالیت های اقتصادی سازمان، ارزیابی میزان مطابقت آنها با معیارها و قوانین مشخصی نظیر اصول حسابداری یا استانداردهای مربوط به حسابداری است.
ارزیابی صورت های مالی به دلایل مختلف از جمله جلب رضایت سهامداران و سرمایه گذاران، افزایش دقت و شفافیت، اتخاذ تصمیمات مدیریتی بهتر، ایجاد اعتماد عمومی، اثبات پایبندی به الزامات قانونی و رعایت استانداردهای حسابداری، کاهش ریسک ها و غیره انجام می شود. اعتبار سنجی صورت های مالی به جلوگیری از جرائم مالی کمک می کند و موجب بهبود فرآیند نظارت بر امور و بهره وری سازمان می شود.
آشنایی با روش های حسابرسی صورت های مالی
برای حسابرسی صورت های مالی، از روش های مختلفی استفاده می شود. انواع شیوه های حسابرسی مالی شامل حسابرسی داخلی و حسابرسی مستقل یا خارجی می باشد. هر یک از این روش های حسابرسی، با یک هدف خاص انجام می شوند و با یکدیگر تفاوت هایی دارند. حسابرسی داخلی یک نوع سیستم کنترلی است که توسط مدیران و کارکنان داخل سازمان و شرکت ها و به منظور ارزیابی کیفیت تخصیص بودجه، عملیات مختلف مالی و آگاهی بیشتر از وضعیت مالی شرکت و دارایی های آن انجام می شود.
در حسابرسی داخلی، علاوه بر بررسی های مالی به سایر الزامات و قوانین سازمان نیز توجه شده و موارد غیر طبیعی شناسایی می شوند. گزارش حسابرسی داخلی، تنها در اختیار مدیران ارشد و اعضای هیئت مدیره قرار می گیرد و سایر کارکنان و عموم مردم از آن آگاهی نخواهند یافت.
بیشتر بخوانید: 5 مزیت نرم افزار حسابرسی
حسابرسی خارجی، توسط حسابرسان بیرون از سازمان انجام می شود و در آن به بررسی انحرافات مالی و اسناد مالی پرداخته می شود. معمولاً در این روش، مسائل دیگر سازمان مورد ارزیابی قرار نخواهند گرفت. گزارش حسابرسی خارجی در اختیار مدیران ارشد و اعضای هیئت مدیره قرار می گیرد. در بعضی موارد، این گزارش ها به سهامداران و عموم مردم نیز ارائه می شود.
حسابرسی مستقل به نوبه خود مشتمل بر حسابرسی ضمنی یا میانه، حسابرسی مداوم و حسابرسی نهایی است. حسابرسی میانه، قبل از پایان سال مالی انجام می شود و به عنوان مبنای حسابرسی نهایی در نظر گرفته خواهد شد. حسابرسی مداوم با حضور دائمی حسابرسان در سازمان و بررسی مداوم اسناد و مدارک انجام می شود. حسابرسی نهایی شامل بررسی صورت های مالی نهایی پس از پایان سال مالی و تهیه گزارشات مرتبط با آن است.
هدف از حسابرسی صورت های مالی چیست؟
شاید با توجه به اهمیت بررسی و ارزیابی صورت های مالی، این سؤال برایتان پیش آمده باشد که هدف از حسابرسی صورت های مالی چیست؟ بهتر است بدانید که تمام سازمان ها موظف به ارزیابی صورت های مالی خود هستند. هدف از این کار تأمین اعتماد عمومی، شفافیت و صحت سنجی اطلاعات مالی ارائه شده توسط سازمان ها است.
بیشتر بخوانید: شناخت عوامل مؤثر بر کیفیت حسابرسی
در فرآیند حسابرسی، صورت های مالی توسط حسابرسان خبره و آگاه بررسی و ارزیابی می شوند تا از صحت و قابل اعتماد بودن آنها اطمینان حاصل شود. به طور کلی مهمترین اهداف بررسی صورت های مالی عبارتند از:
- اعتبارسنجی صورت های مالی و اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن اطلاعات مالی ارائه شده
- شناسایی ریسک ها و نقاط ضعف
- اطمینان از رعایت قوانین و مقررات حسابرسی و مطابقت با استانداردها
- شناسایی و رفع اشتباهات احتمالی
- ارائه پیشنهادات و توصیه هایی در جهت بهبود فرآیند ارزیابی صورت های مالی
- ارائه اطلاعات صحیح به سهامداران و مدیران جهت بهبود فرآیندها و کاهش ریسک ها
حسابرسی صورت های مالی باید در چه زمانی انجام شود؟
معمولاً زمان حسابرسی صورت های مالی به عوامل مختلفی بستگی دارد و می تواند متفاوت باشد. در بیش تر کشورها، شرکت ها موظفند ارزیابی صورت های مالی خود را در ظرف مدت زمان مشخصی انجام دهند. مهمترین عواملی که بر زمان حسابرسی تأثیر می گذارند، عبارتند از:
- قوانین و مقررات: معمولاً حسابرسی صورت های مالی پس از پایان سال مالی انجام می شود. زمان پایان سال مالی بسته به سیاست ها و مقررات هر سازمان متفاوت است.
- نوع و اندازه سازمان: معمولاً سازمان های بزرگتر و پیچیده تر نیاز به زمان بیش تری برای انجام حسابرسی دارند. این امر می تواند به دلیل حجم بیش تر اطلاعات مالی، تعداد شعب و واحدهای فرعی، پیچیدگی فرآیندهای حسابداری و مالی و غیره باشد.
- نیازهای سازمان: در برخی موارد ممکن است لازم باشد که ارزیابی صورت های مالی در برخی از سازمان ها، به دلیل نیازهای ویژه و الزامات درون سازمانی در زمان های خاص مثلاً قبل از صدور گزارش سالانه یا قبل از برگزاری جلسات عمومی سهامداران انجام شود.
- سال مالی: معمولاً حسابرسی صورت های مالی پس از پایان سال مالی انجام می شود. زمان پایان سال مالی بسته به سیاست ها و مقررات هر سازمان متفاوت است.
بیشتر بخوانید: نحوه عملکرد سیستم حسابرسی کامپیوتری بر پایه فناوری اطلاعات
در هر صورت، اغلب باید ارزیابی صورت های مالی ظرف مدت زمان مشخصی پس از پایان سال مالی سازمان انجام شود. بر اساس بخشنامه ابلاغ شده از سوی سازمان امور مالیاتی، زمان ارسال صورت های مالی برای شرکت ها، تا سه ماه پس از پایان آخرین مهلت ارسال اظهار نامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی است. در صورت عدم توجه به این مهلت، شرکت به عنوان متخلف شناخته می شود و موظف به پرداخت ۲۰ درصد جریمه از مالیات قابل تعلق در همان سال خواهد بود.
کلام آخر
حسابرسی صورت های مالی یک فرآیند تخصصی است که انجام آن بدون مشورت با حسابداران متخصص و با تجربه امکان پذیر نخواهد بود. بدون بهره گیری از تخصص و تجربه حسابرسان شرکت های حرفه ای، آگاه و مجرب امکان تهیه صورت های مالی صحیح و بی نقص وجود ندارد. به دلیل حساسیت این کار و احتمال وجود عواقب جدی و جرائم مالی سنگین در صورت نا آگاهی و عدم دقت در فرآیند حسابرسی، کمک گرفتن از مشاورین مجرب و خدمات شرکت های حسابرسی معتبر توصیه می شود.
نظر بدهید